جولان جرم اولی ها در شهر - سفر به کیش

به گزارش شرق، سفره خانواده ها نه فقط کوچک که گاهی برچیده شد و سرپرستان خانوار ها در تأمین احتیاج های اولیه و مقدماتی خانواده ماندند. کسانی که فکر می نمایند یک بار، فقط یک بار برای یاری به زدن نبض خانه شان، چیزی را از جایی بردارند، سرقت اولی شده و به آمار سارقان اضافه کرده می شوند.

مسئله ای که از نظر محسن مدیرروستا، بازپرس جنایی، تنها مربوط به ایران نیست و با توجه به پیامد های مالی ناشی از شیوع کرونا، تمامی کشور ها با آن دست به گریبان هستند.

مدیرروستا گفت: پفراینده ای داشتم درباره مجرمان سابقه داری که به دلیل شیوع کرونا موقتا آزاد شده بودند، اما در خارج از زندان مرتکب سرقت شدند و البته دستگیر و به زندان بازگردانده شدند. قطعا بخشی از کسانی که از زندان آزاد می شوند، ممکن است دوباره مرتکب جرم سرقت شوند و من هم تجربه رویارویی با این پفراینده را داشته ام. این احتمال وجود دارد که با توجه به اینکه مشاغل زیادی از دست رفته، عده ای که سابقه ندارند، به سمت سرقت کشیده شوند؛ اما باید توجه داشت من به طور کلی اظهارنظر می کنم و بین جرم اولی و سابقه دار تفکیک قائل نمی شوم و نظرم را کلی بیان می کنم. با توجه به شرایط ویروس کرونا و ازدست رفتن مشاغل بی شمار، موضوع بی کاری تشدید می گردد. وقتی بی کاری تشدید گردد، میزان ارتکاب جرم بالا می رود. یکی از جرائمی که با افزایش بی کاری زیاد می گردد، سرقت است. به نظر من، در همه جوامع این مسئله مصداق دارد و مربوط به ایران و تهران نیست. قطع به یقین، در همه کشور ها به واسطه اپیدمی کرونا، اشتغال کم شده، عده زیادی شغلشان را از دست داده اند و به تبع آن نرخ جرم بالا می رود. یکی از جرائمی که با معیشت مردم گره خورده، سرقت است. این افراد برای تأمین نان و مایحتاج خود و خانواده شان مرتکب سرقت می شوند؛ افرادی که بار اولشان است و ممکن است کلا به راه ناصواب کشیده شوند. واقعیت این است که من آماری درباره جرم اولی ها ندارم، اما می توانم بگویم شرایط کرونا میزان سرقت را زیاد نموده و البته مختص کشور ما نیست و همه دنیا با این مسائل دست به گریبان هستند.

50 درصد جرم اولی هستند

بنا بر اعلام رئیس پلیس آگاهی تهران عظیم، با وجود اینکه به واسطه درخانه ماندن مردم شاهد کاهش 14 درصدی سرقت از منازل بودیم،، اما در کنار این موارد یک سری سرقت های خرد مانند سرقت قطعات و لوازم خودرو و موبایل قاپی افزایش داشته است. تقریبا در همه محلات با سرقت روبرو هستیم، اما نوع سرقت ها و میزان وقوع آن متفاوت است؛ برای مثال در بعضی محلات سرقت های خرد زیاد است و در محله دیگری سرقت های منزل شایع تر است. علاوه بر این، در سال های گذشته، نسبت دستگیری مجرمان سابقه دار به بار اولی ها 50 درصد به 45 درصد بود و بیش از 50 درصد مجرمان، سابقه دار و کمتر از 45 درصد بار اولی بودند، اما درحال حاضر تقریبا این میزان مساوی شده است. در جای جای تهران به سبب شرایط زیستی و بحث ژئوپلیتیک و شرایط مالی و همچنین مدل های مختلف شهرنشینی، یک جرم خاص بیشتر از سایر جرائم رخ می دهد؛ برای مثال در غرب تهران به علت ویلایی بودن خانه ها، بعضی سارقان طمع می نمایند و به سرقت منزل در این منطقه روی می آورند. سارقان می دانند که اگر سراغ خانه های این منطقه بفرایند، می توانند اشیای بیشتری را از داخل خانه ها خارج نمایند و به دلیل اینکه خانه های این منطقه ویلایی هستند و استحکام حفاظتی کمتری دارند، سارقان در این منطقه بیشتر سراغ سرقت منزل می فرایند. یک آپارتمان در پایین شهر با متراژ کم شاید اصلا راه نفوذ نداشته باشد، اما خانه های ویلایی، چون حفاظ های امنیتی کمی دارند، سارقان را برای سرقت از این محل ها تحریک می نمایند. سرقت بعدی که در این منطقه نسبت به سایر جرائم فراوانی دارد، سرقت لوازم خودرو است. با توجه به موقعیت منطقه که هر چهار طرف آن اتوبان است، سارقان وسوسه می شوند لوازم خودرو را به سرقت ببرند و از اتوبان ها برای فرار استفاده نمایند.

سقوط طبقه متوسط به زیر خط فقر

می خواهند استانداردهایشان را نگه دارند، اما نمی گردد. حالا که می گویم استاندارد فکر نکنید از چیز عجیبی حرف می زنم؛ از همان که بودند؛ داشتن یک خانه اجاره ای کوچک در یک محل آبرومند، تأمین معاش روزانه فرزندان، خوردن گوشت قرمز دو روز در هفته، مراقبت از سلامت کودکشان و چیز هایی از این دست. اما مجبور می شوند هر ماه یکی از این ها را کم نمایند...؛ این ها گفته نیوشا اعظم است، مسئول مرکز خیریه مهر در تهرانپارس. او به شرق می گوید تعداد مددجویانی که تا چند ماه پیش به مرکز خیریه او یاری می کردند و حالا مددجوی مرکز هستند، زیاد است. اعظم می گوید: حداقل ماهی دوتایشان اضافه می گردد. خانه در تهرانپارس جایش را به خاک سفید می دهد، گوشت می گردد دو هفته یک بار، بعد ماهی یک بار و الان کسی را دارم که می گوید از اردیبهشت به بچه هایش گوشت نداده است.

طرف مرد آبروداری است. کارمند شرکت واحد است و اصلا فکرش را هم نمی کردم که بنشیند روبه رویم، دستمالش را روی صورتش بگیرد و هق هق کند. آن قدر گریه کرد که حد نداشت. می گفت، خانم اعظم کاخ کوچک من همان خانه اجاره ای 73 متری بود با سه فرزند و همسر جوانم. خانه را تحویل دادیم، پول پس انداز را خرج کردیم، حالا موقتا در زیرزمین خانه اقوام زندگی می کنیم تا بتوانم کاری بکنم. می گوید همسرش تعدیل نیرو شده و یک مرتبه درآمد سه میلیون تومانی را از کف داده اند. مرد مجبور است با حقوق ماهی چهارمیلیونی، سه میلیون و 500 هزار تومان قسط بدهد. پولی برای زندگی نمی ماند.

اعظم می گوید با چشم خودش سقوط طبقه متوسط به زیر خط فقر را دیده....

فقر، واقعیتی عینی

مهدی شفاخواه، دبیر کمیته ورزش جمعیت امام علی (ع) و ساکن منطقه 12 تهران است.

او می گوید: از آغاز اپیدمی در ایران، تمرکزمان را روی منطقه 12 گذاشتیم و به شرایط خیابان های شاهپور، دروازه غار، گمرگ و... رسیدگی می کنیم. چیزی که حالا دیده ایم، این است که از سه ماه پیش، پسران جوان به شدت به خرید و فروش مواد مخدر روی آورده اند. خیلی از بچه های زیر 20 سال سرقت های خرد انجام می دهند و امرار معاش می نمایند. ما با توجه به سیاست گذاری جمعیت، کلاس های ورزش را در منطقه راه انداختیم و رشته رزمی را آموزش دادیم. سه نفر از بچه هایی که سرقت می کردند، سر کلاس ها حاضر شدند، اما بعد از سه ماه، تنها یکی از آن ها به صورت مستمر به کلاس ها می آید؛ چون زبان فقر، زبان ملموس و تاریکی است و گرسنگی را نمی گردد کتمان کرد.

این فعال اجتماعی در ادامه اضافه کرد: این ماجرا به شرایط امروز مالی بی ربط نیست. این بچه ها تا همین پارسال شرایط متفاوتی داشتند. کم و زیاد، مایحتاجشان برآورده می شد، اما حالا امکانش برای خانواده ها مهیا نیست. خانواده ها حتی به واسطه فقر مجبور به عوض کردن منطقه زندگی شان هستند. خانواده ای که ساکن شاهپور بود، حالا به حاشیه شهر ری نقل مکان نموده، خانواده ساکن شهر ری به ورامین رفته، سفره ها کوچک شده و دیگر آرامشی برایشان وجود ندارد.

این سرنوشت تنها مربوط به ایران نیست. مطابق گزارش بانک دنیای، در حالت خوش بینانه، سال جاری تعداد مردم در فقر شدید به 679 میلیون نفر و در نگاه بدبینانه به 719 میلیون نفر خواهد رسید؛ در حالی که پیش از بحران کووید 19، پیش بینی می شد در سال 2020، تعداد فقیران دنیا به 595 میلیون نفر کاهش یابد. در آوریل بانک دنیای برآورد نموده بود به علت بیماری کووید 19، 40 تا 60 میلیون نفر به فقر شدید کشیده شده اند. از آن موقع تا به امروز، کانون شیوع کرونا از شمال آمریکا و اروپا به جنوب کره زمین کشیده شده است. این مسئله، باعث افزایش تلفات در کشور هایی با درآمد پایین و متوسط شده و هم زمان، هزینه های مالی آن ها را هم افزایش داده است. در نتیجه، برآورد بانک دنیای نیز تغییر نموده است. بنا بر این گزارش، در شرایطی که رشد مالی دنیا منفی پنج درصد باشد، بحران ویروس کرونا 71 میلیون نفر را به فقر شدید خواهد کشاند، اما اگر رشد مالی با سناریوی سقوط به محدوده منفی هشت درصدی اتفاق بیفتد، نزدیک به صد میلیون نفر به فقر شدید کشیده می شوند.