گزارش جدید از سیلابهای اخیر به رئیس جمهور ارائه شد - سفر به کیش

وی با اشاره به اینکه در تهیه گزارش سیلاب، 708 نفر با ما همکاری کردند و 430 جلسه بین کارگروه ها و هیئت برگزار گردید، اضافه نمود: 78 بازدید میدانی از استانهایی که درگیر سیلاب بودند، صورت گرفت. همچنین در سیل اخیر سیستان و بلوچستان هیئتی اعزام شد تا این موضوع را آنالیز نمایند که آیا می توان یافته های گزارش سیلاب را در سیل سیستان و بلوچستان عمومیت داد یا خیر؟

گزارش 310 صفحه ای سیلاب به رئیس جمهور ارائه شد

رئیس دانشگاه تهران با اشاره به اینکه گزارش اصلی که شامل 310 صفحه است، امروز به رئیس جمهور ارائه شد، اضافه نمود: در آینده نزدیک گزارش نهایی دیگری را که شامل تحلیل های بیشتری است به رئیس جمهور ارائه خواهیم داد؛ از دستگاههای مرتبط گزارش هایی را دریافت کردیم و با بسیاری از آنها مکاتبه شد که آیا می توان اطلاعات آنها را در اختیار عموم قرار دهیم یا خیر که حداکثر آنها با این موضوع موافقت کردند.

یافته های گزارش دقیق و متقن است

نیلی با تاکید بر اینکه یافته های این گزارش دقیق و متقن است، اعلام نمود: این گزارش یک سرمایه ملی بسیار ارزشمندی است که در اختیار کشور قرار گرفته است. ما برای اینکه اطمینان پیدا کنیم، گزارش هیئت کمترین کاستی را دارد، نظرات نهادهای علمی و تخصصی کشور را خواستیم که در نهایت برخی موارد در گزارش اصلاح شد.

وی با بیان این مطلب که منتظر هستیم تا رئیس جمهور گزارش را مطالعه و پس از آن در مورد مدل انتشار گزارش اعلام نظر نمایند، گفت: هدف هیئت در تهیه این گزارش مچ گیری و یا بزرگنمایی ضعف ها نیست؛ بلکه هدف این است که تاب آوری کشور را بویژه در موضوع سیلاب افزایش دهیم.

یافته های گزارش ملی سیلاب/تغییر اقلیم را جدی نگرفته ایم

رئیس دانشگاه تهران به اهم یافته های هیئت در این گزارش اشاره نمود و ادامه داد: نخستین یافته این است که ما بحث تغییر اقلیم را خیلی جدی نگرفته ایم و این موضوع در سیاست ها و استراتژی های کشور حضور جدی ندارد. دومین یافته، بحث ارتقاء صندلی و اقتدار مدیریت بحران کشور است که هیئت سه دوره قبل از بحران، حین رخداد بحران و بعد از آن را در نظر گرفته است. در واقع بحران محصول عملکرد ما قبل از وقوع آن است در حالی که همه در زمان وقوع بحران به آن حساس می شوند.

ساخت و سازهای غلط اثر تخریبی سیلاب را افزایش می دهد

وی با اشاره به اینکه تخریب محیط زیست و دستکاری های اشتباه و ساخت و سازهای غلط اثر تخریبی و شدت سیلاب را افزایش می دهند، توضیح داد: یافته دیگر در این گزارش الزام به شفاف سازی قوانین و دستورالعمل ها بود چرا که در برخی موارد ما قوانینی داریم که یا صحیح اجرا نشده و یا اصلاً قوانینی وضع نشده اند.

لزوم بازنگری ویژه در ضوابط شهرسازی/تقویت امکانات در حوزه هواشناسی

نیلی ادامه داد: بازنگری ویژه در ضوابط شهرسازی، بکارگیری جدی تر امکانات سخت افزاری و نرم افزاری در حوزه هواشناسی و آب شناسی، تقویت همبستگی ملی و تبیین نقش نیروها و نهادهای مردمی در زمان حوادث از دیگر موضوعاتی است که در این گزارش به اهمیت آن اشاره شده است.

وی با بیان اینکه تا به امروز 80 درصد بودجه هیئت تخصیص داده است، گفت: ما برای تهیه این گزارش 5 میلیارد تومان بودجه تقاضا نموده بودیم.

لزوم تغییر مقررات و نحوه عملکرد سازمان مدیریت بحران

رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر بازنگری در نحوه عملکرد سازمان مدیریت بحران، اضافه نمود: چیزی که مشخصاً در این گزارش به آن رسیدیم این بود که مقررات و نحوه عملکرد این سازمان باید مورد بازنگری جدی قرار گیرد و قدرت فرماندهی سازمان مدیریت بحران در زمان بحران محترم شمرده گردد و با قدرت عمل کند.

نقش باروری ابرها در وقوع سیلاب منتفی است

وی با تاکید بر اینکه موضوع باروری ابرها در وقوع سیلاب نقشی نداشته و ما در این گزارش به چنین موضوعی نرسیدیم، گفت: گزارش نهایی در مورد سیلاب به زودی منتشر می گردد و علت اینکه قرار است این گزارش نهایی تهیه گردد این است که یافته ها تبدیل به یک متن پیوسته شده است. در حالی که در گزارش اصلی صرفاً به سئوالات رئیس جمهور پاسخ داده شده است.

مکنون: مدیریت بحران نیازمند یک مدیریت جامع و یکپارچه

مکنون مسئول کارگروه محیط زیست هیات ویژه گزارش ملی سیلاب ها درباره خروجی این کارگروه توضیح داد و گفت: اقلیم و بارش و همچنین بستر طبیعت از موضوعاتی است که باید قبل از وقوع بحران به آن توجه ویژه ای داشت. همچنین مدیریت بحران نیازمند یک مدیریت جامع و یکپارچه است که در حال حاضر چنین چیزی در کشور وجود ندارد. به طور مثال در سیل سیستان و بلوچستان از 48 ساعت قبل هشدار داده بودند و اگر آب سدها رها می شد، ظرفیت دو برابری برای مدیریت سیل وجود داشت.

وی اضافه نمود: یکی دیگر از نکات مهم این است که در لحظه وقوع سیل زمین های کشاورزی و مراتع می توانند یاری نمایند و از خسارت های احتمالی بکاهند. ما در کشور نیازمند یک مرکز مستقل غیردولتی هستیم که آنالیز های این مرکز به این منجر گردد که ظرف 4-5 سال آینده سیل در کشور دیگر دردسر ایجاد نکند. یافته های این مرکز در نهایت باید برای 25 حادثه طبیعی دیگر الگو باشد تا دیگر کشور ما تا این میزان در مقابل حوادث طبیعی شنماینده نباشد.

عزیزی، مسئول کارگروه شهرسازی و معماری به کاستی های موجود در حوادث این چنینی اشاره نمود و گفت: کاستی اول نگاه ما به سیلاب است. ما می توانیم به سیلاب به عنوان پدیده ای نگاه کنیم که به جای یک حادثه خسارت بار، یک فرصت طلایی باشد. چرا که با راهنمایی سیلاب می توان به ذخیره سازی آب آن هم در کشوری که خشک است، یاری کرد.

عزیزی: فقدان و تنگناهای برنامه ریزی شهری و منطقه ای

وی با اشاره به اینکه کارگروه شهرسازی و معماری یک گزارش 800 صفحه ای را آماده نموده است، توضیح داد: کاستی دوم فقدان و تنگناهای برنامه ریزی شهری و منطقه ای است. و سوم نیز غفلت از توضیح خدمات طرح های توسعه شهری و منطقه ای است. کاستی چهارم فقدان هماهنگی در اقدامات اجرایی است. چرا که به طور مثال ممکن است ما بهترین طرح شهرسازی را داشته باشیم ولی به دلیل فقدان مدیریت یکپارچه ممکن است به خوبی اجرایی نگردد.

معاون پژوهشی دانشگاه تهران: تغییر اقلیم در سال های آینده/باید تاب آوری ها را افزایش داد

رحیمیان معاون پژوهشی دانشگاه تهران به نتایج مهم این گزارش اشاره نمود و گفت: یکی از این نتایج تغییر اقلیم در سالهای پیش رو است که باید آن را بپذیریم. یعنی این طور نیست که دیگر بارندگی یکنواخت در کشور داشته باشیم به طوری که در برخی سالها ممکن است خشکسالی باشد و در برخی سالها با بارندگی زیادی روبرو شویم و در برخی سالهای دیگر سیلاب ما را غافلگیر کند. نکته مهم اینکه در سالهای آینده بروز این حوادث عادی است بنابراین باید با آن سازگار شویم و تاب آوری ها را افزایش دهیم.

سیل و سیلاب ها را باید در ذخیره گاه ها ذخیره کنیم

معاون پژوهشی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه باید ساخت و سازها را با اینگونه حوادث منطبق کنیم، اعلام نمود: می توان سیل و سیلاب ها را در ذخیره گاههایی ذخیره کنیم تا برای سالهای آینده که با کم آبی روبرو هستیم از آن استفاده کنیم. یکی دیگر از نکات مهم نقش صدا و سیما در اطلاع رسانی به مردم است چرا که اگر صدا و سیما همراه با مدیریت بحران به موقع اطلاع رسانی کند از بسیاری از خسارت ها جلوگیری خواهد نمود.

مقیمی: فرار از مسولیت به دلیل ابهام در قوانین

مقیمی عضو کارگروه حقوقی هیات ویژه گزارش ملی سیلاب ها درباره گزارش این کارگروه نیز توضیح داد و گفت: ما در این گزارش عملکرد 20 سازمان از جمله وزارت نیرو، هواشناسی، وزارت راه، سازمان مدیریت بحران ها، شهرداریها، استانداری ها و فرمانداری ها را مورد آنالیز قرار دادیم. یکی از یافته های گزارش حقوقی این بود که نظام حقوقی ما ظرفیت لازم را برای کنترل و پیشگیری از سیلاب ندارد. به طور مثال یکی از سوالاتی که مطرح است این است که چه نهاد و یا سازمانی باید هشدار سیلاب را بدهد؟ این گونه ابهامات تا حد زیادی باعث شده فرار از مسئولیت رخ دهد و مسئولان در جایی که باید جوابگو باشند به این ابهامات اشاره می نمایند.

وی اضافه نمود: یکی دیگر از یافته ها این است که کوشش جدی برای برطرف ابهامات موجود در قوانین انجام نشده است. همچنین ضعف های جدی در نظام حکمرانی وجود دارد که اگر این ضعف ها اصلاح نگردد احتمال اینکه حوادث این چنینی با خسارت های سنگین رخ دهد باز هم وجود دارد.