خبرنگاران افزایش طرح های منابع طبیعی و آبخیزداری در اصفهان رهاورد انقلاب - سفر به کیش

به گزارش خبرنگاران، منابع طبیعی شامل مواهب خدادادی است که انسان در شکل گیری آنها نقشی نداشته اما برای حفاظت و بهره برداری از آن مکلف است زیر ا زندگی بدون این داشته های طبیعی ممکن نخواهد بود.

آنطور که صاحبنظران امر مطرح می کنند منابع طبیعی یا انفال، ملک عمومی است و دولت مالک آن نیست، بلکه کنندگی مالکیت آن را دارد و در واقع منابع طبیعی متعلق به آحاد جامعه است و باید بطور اصولی و بدور از تخریب از آن بهره برداری شود.

به گفته آنان منابع طبیعی متشکل از جنگل ها، کوه ها، بیابان ها، مراتع، دشت ها و حوضه های آبی از جمله ثروت های اصلی محسوب می شوند که نقش کلیدی در ایجاد زیستگاه حیات وحش، حفظ گونه های گیاهی و جانوری، تولید اکسیژن، جذب دی اکسید کربن، کاهش آلودگی، کنترل ریزگردها، حفظ خاک و جلوگیری از فرسایش ایفا می کنند و هر یک برای زندگی بشر و سایر موجودات مهم و لازم هستند.

منابع طبیعی شامل جنگل ها، رودخانه ها، کوه ها و دشت ها زیستگاه انواع حیوانات ریز و درشتی است که هر یک برای بقای طبیعت مفید و مهم است و باید توجه کنیم که زندگی آنها باید بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد و برای حفظ آنها تلاش شود.

اقتصاد و معیشت مردم از دام، دامداری، شیلات و حتی بحث های صنعتی و اقتصادی وابسته به منابع طبیعی است ولی میان تصرف اراضی با در اختیار دریافت آن ها برای اجرای طرح های کشاورزی، صنعتی و نیروگاهی تفاوت وجود دارد، از سوی دیگر این نکته با اهمیت را باید مد نظر واقع شده است که منابع طبیعی را بدون تخریب برای نسل های آینده هم حفظ شود و هر اقدامی در این حوزه برابر با طرح مصوب و قانون انجام گیرد.

چالش تخریب منابع طبیعی و عرصه های ملی در کشورهای مختلف به عنوان یک چالش در نظر گرفته می شود که در دهه های اخیر سعی شده با انجام طرح های مرتبط از تخریب هرچه بیشتر اراضی و این داشته های با ارزش طبیعی جلوگیری شود.

ایران نیز با برخورداری از انواع اقلیم ها و مناطق مختلف کوهستانی جنگلی ساحلی، مرتع و تنوع در منابع آبی و دیگر بخش ها از جمله کشورهای به اصطلاح رنگارنگ در حوزه محیط زیست و منابع طبیعی محسوب می شود و بی تردید اجرای طرح های مرتبط در این عرصه از تخریب آن ها جلوگیری خواهد کرد.

نگاه علمی و مسئولانه به حفظ منابع طبیعی از جمله مهمترین رویکردهایی است که باید به آن توجه شود، این نگاه پس از انقلاب اسلامی بیشتر شد و اگرچه تخریب های دامنه داری در عرصه های طبیعی کشور مشاهده می کنیم اما اجرای پروژه های مرتبط با این زمینه از خرابی هرچه بیشتر جلوگیری کرده است.

به گفته کارشناسان هر اندازه بتوانیم آموزش ها و فرهنگ سازی در حفظ منابع طبیعی شامل جنگل ها مراتع منابع آبی بیابان ها و دشت ها را افزایش دهیم و آیندگان از عرصه های طبیعی و سالم تری برخوردار خواهند شد و اکنون نیز خواهیم توانست محیط زیست را بیشتر از قبل حفظ کرده و از مواهب آن بهره مند شویم.

اجرای طرح های آبخیزداری در 25 میلیون هکتار کشور

بر اساس اطلاعات موجود مرتبط با اجرای طرح های مرتبط با منابع طبیعی، پروژه های توسعه آبخیزداری و آبخوان داری تا به امروز در 25 میلیون هکتار از اراضی ملی کشور اجرا شده است و باید بیش از 125 میلیون هکتار نیز باید طرح آبخیزداری در کشور انجام شود تا بتوان از حرکت روان آب ها و سیلاب ها و آثار منفی آن ها جلوگیری کرد.

بررسی آمار نشان می دهد که 67 هزار هکتار از وسعت مناطق بیابانی که کانون فرسایش بادی محسوب می شود و با حرکت ماسه های روان به طور مستقیم به زیرساخت ها، خانه ها و مزارع کشاورزی خسارت وارد می شود نیازمند عملیات تثبیت است.

فرسایش بادی بر اساس آخرین مطالعات در سال 94، سالانه 30 هزار میلیارد ریال خسارت اقتصادی و زیست محیطی به بار می آورد که اکنون با تغییر شرایط بدون شک میزان خسارت نیز متفاوت است.

ضرورت حفظ 14 میلیون هکتار جنگل در ایران

از مساحت 164 میلیون هکتاری ایران، حدود 85 میلیون هکتار را عرصه های ملی و طبیعی در برگرفته که جنگل های ایران 8.8 درصد و مراتع 52 درصد از مساحت کشور را تشکیل می دهد، سرانه جنگل در کشور در حال حاضر حدود 17 صدم هکتار بوده و این در حالی است که سرانه جهانی جنگل 62 صدم هکتار برآورد می شود، کارشناسان امر معتقدند در حوزه توسعه جنگل ها باید 14 میلیون هکتار از این اراضی حفظ و صیانت شود.

نگاهی به شرایط استان اصفهان از حیث عرصه های طبیعی حاکیست که این خطه به مرکزیت شهرستان اصفهان با 24 شهرستان، مساحتی معادل 10.7 میلیون هکتار دارد که بیش از 90 درصد از این مساحت را معادل 9.8 میلیون هکتار عرصه های منابع طبیعی و ملی و از این میزان حدود 403 هزار هکتار جنگل معادل (4 درصد) 6 میلیون هکتار مرتع معادل (64 درصد) و سه میلیون هکتار بیابان معادل (32 درصد) در بر گرفته است.

جنگل های استان اصفهان بطور عمده در 2 شهرستان فریدونشهر با 40 هزار هکتار و سمیرم با 25 هزار هکتار پراکنده است و سرانه جنگل درکمتر از 0.1 هکتار است اما با وجود سطح به نسبت کم از تنوع گونه ای خوبی (35 گونه درختی ودرختچه ای) برخوردار است.

این استان از نظر تقسیم بندی نواحی رویشی در 2 ناحیه رویشی زاگرسی و ایران تورانی قرار گرفته که ناحیه رویشی زاگرسی غرب و جنوب استان را شامل می شود و بقیه مناطق استان جزو ناحیه رویشی ایرانی تورانی است.

این استان واقع در مرکز کشور دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است و از این پهنه 3.2 میلیون هکتار معادل 32 درصد سطح استان را اراضی بیابانی و شنزار تشکیل داده است که به طور عمده در بخش های شاقتصادی و شرقی آن پراکنده است.

مشاهده و مقایسه آمار و ارقام و اطلاعات پروژه های اجرا شده در زیرمجموعه های منابع طبیعی در کشور پس از انقلاب اسلامی حاکی از افزایش این طرح ها در مقایسه با پیش از انقلاب دارد.

افزایش طرح های منابع طبیعی اصفهان در انقلاب

برنامه ها و اقدامات مرتبط با بیابان زدایی در استان اصفهان در چهار دهه گذشته پس از انقلاب با رشد قابل توجهی روبرو بوده است به این صورت که از 3 میلیون و 200 هزار هکتار طرح مصوب در این استان تا سال 57، 141 هزار و 636 هکتار طرح مرتبط انجام شد و این میزان پس از انقلاب به 166 هزار و 364 هکتار افزایش پیدا کرده است.

اراضی بیابانی استان اصفهان، در هشت شهرستان شامل آران و بیدگل، اردستان، اصفهان، برخوار، خور و بیابانک، کاشان ، نایین و نطنز پراکنده است.

از پهنه 10.7 میلیون هکتاری استان اصفهان 3.2 میلیون هکتار معادل 30 درصد سطح استان را اراضی بیابانی و شن زار تشکیل داده است که به طور عمده در بخش های شاقتصادی و شرقی آن پراکنش دارند، مناطق تحت تأثیر فرسایش بادی به مساحت 2 میلیون و 834 هزار هکتار و کانون های های بحرانی فرسایش بادی مساحتی بالغ بر یک میلیون و 505 هزار هکتار از سطح استان را به خود اختصاص داده اند.

اجرای 1.8 میلیون هکتار طرح های آبخیزداری در اصفهان پس از انقلاب

در بخش آبخیزداری و آبخوانداری این منطقه از 10.6 میلیون هکتار طرح مصوب یک میلیون و 800 هزار هکتار طرح های مختلف اجرا شده و برای 2 میلیون و 500 هزار هکتار از این اراضی مطالعات تفصیلی اجرا شده است.

آبخیزداری (Watershed Management) علم و هنر برنامه ریزی مستمر و اجرای اقدامات لازم برای مدیریت منابع عرصه های آبخیز اعم از طبیعی، کشاورزی، اقتصادی و انسانی بدون ایجاد اثرات منفی در منابع آب و خاک است که می تواند به صورت مکانیکی یا بیولوژیکی باشد

در موضوع جنگل کاری 6 میلیون و 300 هزار هکتار سطح مصوب وجود دارد که تا سال 57، 23 هزار و 976 هکتارطرح انجام شد و برای طرح های مرتع داری یک میلیون و 850 هزار و 241 طرح مرتعداری و 4 میلیون و 408 هزار طرح ممیزه مرتع داری اجرا شده است.

رشد 8.3 برابری پروژه های منابع طبیعی در نصف جهان

افزایش طرح های منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان از 43 طرح از آغاز فعالیت دولت تدبیر و امید به 357 طرح در زمان حاضر و رشد حدود 8.3 برابری آن نشان از توجه به این بخش زیربنایی این استان در هفت ساله گذشته دولت های یازدهم و دوازدهم دارد.

آنطور که رییس اداره برنامه ریزی و بودجه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان گفت: اعتبارات، بودجه ها و مبالغ تخصیصی در سال های اخیر در مقایسه با آغاز فعالیت دولت تدبیر و امید به مراتب رشد فزاینده ای داشته و سبب افزایش چشمگیر طرح ها و پروژه های مرتبط در بخش های مختلف نظیر آبخیزداری، جنگل، مرتع، بیابان و کشت محصولات فرعی مرتعی شده است.

تورج گفتاری در گفت و گو با خبرنگاران با بیان اینکه در سال گذشته 126 میلیارد تومان در ابعاد مختلف برای اجرای طرح های منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان اختصاص یافت، شرح داد: این در حالیست که اعتبارات این نهاد در سال 92 کمتر از یک میلیارد تومان بود.

وی با اشاره به اهمیت تخصیص اعتبارات کافی برای اجرای به موقع پروژه ها ادامه داد: رشد اعتبارات به ویژه در سه سال اخیر، منجر به بیشتر شدن پروژه های مرتبط با آبخیزداری، بیابان زدایی، و جنگل و مرتع نسبت به گذشته شد.

رییس اداره برنامه ریزی و بودجه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان اضافه نمود: برای مثال در مقوله آبخیزداری، در سال گذشته شاهد اجرای طرح های مرتبط با آن در وسعتی بالغ بر 124 هزار هکتار بودیم، در حالی که در سال 92 برای 21 هزار و 500 هکتار از عرصه های طبیعی استان طرح های آبخیزداری انجام گرفت.

اجرای 18 طرح مرتبط با عرصه های طبیعی در دهه فجر 99

سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان از بهره برداری 18 طرح این استان با صرف حدود 28.9 میلیارد تومان اعتبار همزمان با چهارمین روز از دهه مبارک فجر امسال خبر داد.

محمدعلی کاظمی در گفت و گو با خبرنگاران اظهارداشت: طرح های دهه فجر امسال در شهرستان های اصفهان، آران و بیدگل، نایین، مبارکه، سمیرم، خوانسار، بُرخوار، خور و بیابانک، شاهین شهر و میمه، کاشان و فریدونشهر اجرا شد که اشتغالزایی دست کم 350 نفر را در پی دارد.

به گفته وی طرح های امسال در بخش های عملیات بیولوژیک نهالکاری، ساخت سازه های سنگی ملاتی، پخش سیلاب، توسعه جنگل با بذر، احداث بند خاکی و دیگر طرح های آبخیزداری مانند سرریز است.

سرپرست اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان با اهمیت توسعه روز افزون منابع طبیعی در بخش های مختلف اضافه نمود: طرح ها در افزون بر پنج هزار و 400 هکتار از عرصه های طبیعی استان اجرا شده است و نقش قابل توجهی در حفاظت و توسعه عرصه ها دارد.

کاظمی گفت: پروژه های آبخیزداری دهه فجر امسال، مهار و کنترل و استحصال 605 هزار متر مکعب سیلاب را در استان اصفهان در پی خواهد داشت.