شلیک وینسنس به هواپیمای ایران، کارنامه سیاه آمریکا در تروریسم هواپیمایی - سفر به کیش

گروه بین الملل خبرنگاران- 33 سال پیش در چنین روزی (3 جولای 1988 مصادف با 12 تیرماه سال 1367) ناو یو اس اس وینسنس هنگام گشت زنی در آب های سرزمینی ایران، یک فروند هواپیمای مسافربری ایران با 290 مسافر را سرنگون کرد.

ایالات متحده، ابتدا از پذیرفتن مسئولیت این حادثه سرباز زد، بعد ادعا کرد وینسنس در آب های بین المللی بوده و در نهایت هم ادعا کرد که هواپیمای ایرباس ایران در حال کاهش تهدیدآمیز ارتفاع به سمت ناو بوده است. ایالات متحده بعداً اعتراف کرد که این ادعاها هر دو نادرست هستند و ضمن ابراز تأسف عمیق 61.8 میلیون دلار به خانواده های قربانیان غرامت داد.

دولت آمریکا پس از این اقدام، نه تنها مسئولیت آن را به عهده نگرفت، بلکه هیچکدام از خدمه ناو وینسنس را تحت پیگرد قرار نداد و حتی به ویل راجرز، فرمانده این ناو جنگی در پایان خدمتش، مدال افتخار اهدا کرد. این، اما تنها اقدام ضد ایرانی واشنگتن، بعد از شلیک به هواپیمای ایران نبود.

کمپین زمستان برای جاسوسی از ایرانی ها

به نام مثال، حدود 2 سال پیش اسنادی منتشر شد که نشان می دادند اف بی آی در روزهای بعد از سرنگونی هواپیمای ایرانی برنامه ای به نام کمپین زمستان راه اندازی کرد که هدف آن زیر نظر گرفتن ایرانی ها و گروه های ایرانی در ایالات متحده بود که این کمپین بعداً توسعه یافت و تمامی گروه های مسلمان در آمریکا را در برگرفت.

اسناد اف بی آی که تاریخ شروع آنها از 4 جولای 1988، یعنی تنها یک روز بعد از سرنگونی هواپیمای ایرانی است، کمپین زمستان را تلاشی برای جلوگیری از اقدام تلافی جویانه از سوی ایران در واکنش به سرنگونی پرواز 655 توصیف می کند. در این اسناد بارها خواسته شده ایرانی ها و گروه های ایرانی که اقدام به انجام فعالیت هایی کاملاً قانونی مانند شرکت در اعتراضات یا عضویت در سازمان های سیاسی و مذهبی کرده اند تحت نظارت قرار گیرند.

بخش های زیادی از این اسناد، سانسور شده اند، اما جزئیات موجود در این اسناد به مقدار ای هست که بتوان از آنها اطلاعات کافی درباره عملیات های تجسس اف بی آی در هفته های بعد از سرنگونی پرواز 655 انجام داد.

اف بی آی روز 5 جولای 1988 پیامی به دفاتر خود و کاردارهای حقوقی خود در خارج از مرزهای آمریکا ارسال کرده. مدیر اف بی آی در این پیام به دفاتر این سازمان در شهرهای اصلی آمریکا دستور داده تجسس فیزیکی، بازرسی های محلی و غیره را از گروه ها و افراد ایرانی به عمل آورند. در این سند آمده است: این تدابیر تا زمان صدور اطلاعیه بعدی از سوی دفتر مرکزی اف بی آی لازم الاجرا خواهند بود.

همکاری انگلیس-آمریکا برای لاپوشانی جنایت

بعد دیگر ماجرا، مستنداتی است که از همکاری آمریکا با انگلیس برای سرپوش گذاشتن بر سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران منتشر شده است. اسناد محرمانه نشان می دهند رونالد ریگان، رئیس جمهور وقت آمریکا و مارگارت تاچر، نخست وزیر انگلیس طی نامه نگاری با یکدیگر تأکید کرده اند که باید ایران را مسئول این حادثه به افکار عمومی معرفی کرد. آنها در این نامه ها تأکید کرده اند که بایستی گفته شود آمریکا برای دفاع از خود اقدام به سرنگونی این هواپیما کرده است.

در یک تلکس محرمانه به تاریخ 13 جولای به صراحت این نکته ذکر شده که خطی که در افکار عمومی باید دنبال شود این است که عمل شلیک موشک بعد از حمله ایرانی ها اجرا شده و اینکه ناو وینسس به یک هواپیمای نامعلوم هشدار صادر کرده اما بعد از عدم دریافت پاسخ در راستای حمایت از خود اقدام به شلیک به سمت آن کرده است.

نامه مارگارت تاچر به رونالد ریگان درباره حمله ناو آمریکایی به هواپیمای ایران

مطابق اسناد به دست آمده، مارگارت تاچر در نامه محرمانه ای به تاریخ 26 جولای ضمن حمایت از آمریکایی ها و شماتت ایران، می نویسد که این حادثه نتایج خوبی به همراه داشته است. تاچر به ریگان می نویسد: این اتفاق دست کم به مقامات ایران نیاز پایان دادن به درگیری های در منطقه خلیج [فارس] را گوشزد می کند.

قبل از این نامه در یک تلکس محرمانه به تاریخ 13 جولای که آن هم از وزارت خارجه انگلیس به سفارت این کشور در آمریکا ارسال شده به صراحت این نکته ذکر شده که خطی که در افکار عمومی باید دنبال شود این است که عمل شلیک موشک از ناو وینسنس، بعد از حمله ایرانی ها اجرا شده و اینکه این ناو به یک هواپیمای نامعلوم هشدار صادر کرده اما بعد از عدم دریافت پاسخ به قصد دفاع از خود اقدام به شلیک به سمت آن کرده است.

اما بخش دیگری از همین یادداشت محرمانه به صراحت نشان می دهد که انگلیسی ها هم در آن زمان به روایت آمریکایی ها شک داشته اند: ابهام ها و سردرگمی های فراوانی وجود دارد. برخی از جزئیاتی که آمریکایی در روایت اولیه از ماجرا ارائه کرده اند بعداً اصلاح شده اند. به نام مثال، حالا معلوم شده که بر خلاف ادعاهای اولیه آمریکا ایرباس ایرانی در حال پرواز در دالان هوایی تجاری خود بوده و پرواز مورد نظر مطابق برنامه اعلام شده قبلی اجرا شده است.

در ادامه سند مزبور آمده است: درباره این ادعای آمریکایی ها مبنی بر اینکه تجهیزات وارسی الکترونیکی وینسنس علائم مربوط به هواپیمای نظامی دریافت کرده و اینکه آیا رزم ناو مورد نظر تلاش کرده با فرکانس های رادیویی مناسب با هواپیمای ایرانی تماس حاصل کند هم تردید وجود دارد.

یادداشت مورد نظر تصریح می کند که انگلیس به قصد حمایت از آمریکا انتقادها را به جان خریده است: بیشتر کشورهای دیگر همدردی کردند اما این تنها انگلیس بود که به حق آمریکا برای دفاع از خود اشاره کرد و بنابراین از طرف ایران و سایر کشورها مورد انتقاد واقع شد.

دیگر تروریسم های هواپیمایی در کارنامه آمریکا

شلیک به پرواز شماره 655 تنها تروریسم هواپیمایی موجود در کارنامه آمریکا نیست و این کشور چندین بار برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی اش برای اقدامات مشابه دست کم برنامه ریزی کرده است. به نام مثال، مطابق اسناد از رده محرمانه خارج شده، پنتاگون در سال 1962 برای آنکه بتواند بهانه ای برای جنگ با دولت کوبا پیدا کند این پیشنهاد را مطرح نمود که در عملیاتی موسوم به نورثوودز، خودش یک هواپیمای حامل مسافران غیرنظامی آمریکا را ساقط کرده و سپس دولت کوبا را به ارتکاب این جنایت متهم کند.

به نام مثال، مطابق اسناد از رده محرمانه خارج شده، پنتاگون در سال 1962 برای آنکه بتواند بهانه ای برای جنگ با دولت کوبا پیدا کند این پیشنهاد را مطرح نمود که در عملیاتی موسوم به نورثوودز، خودش یک هواپیمای حامل مسافران غیرنظامی آمریکا را ساقط کرده و سپس دولت کوبا را به ارتکاب این جنایت متهم کند.

در این عملیات که البته به دلیل مخالفت جان اف کندی، رئیس جمهوری وقت آمریکا اجرایی نشد، ستاد مشترک ارتش آمریکا این پیشنهاد را مطرح کرده بود که هواپیمایی حامل گروهی از دانشجویان آمریکایی در یک صحنه سازی هدف قرار گرفته و سپس دولت کوبا با حملات تبلیغاتی عامل بی ثباتی و تروریسم در نیمکره غربی معرفی شود.

عملیات نرث وودز هرگز اجرا نشد، اما واشنگتن سالها بعد بالاخره با هدایت یک عملیات تروریستی علیه هواپیمای مسافربری این کشور به دولت آن هشدار داد.

4 اکتبر سال 1976 پرواز شماره 455 هواپیمایی کوبا با انفجار دو بمب ساعتی سقوط کرد و تمامی 73 سرنشین آن جان باختند. دو مخالف دولت کوبا که تحت حمایت سازمان سیا بودند به نامهای پوسادا و اورلاندو باش عاملان اصلی این حمله معرفی شدند و سالها بعد یعنی در سال 2005 اسناد از طبقه بندی خارج شده از نقش سازمان سیا در طراحی این عملیات پرده برداشتند.

در 11 آوریل سال 1955 هم یک هواپیمای مسافربری خطوط هوایی هند با انفجار یک بمب ساعتی در دریای جنوبی چین سقوط کرد و بر اثر آن 16 نفر کشته شدند. نتایج تحقیقات درباره سقوط این هواپیما در آن زمان فاش کرد هدف از انجام این عملیات تروریستی ترور چو ان لای، نخست وزیر وقت چین بود که قرار بود مسافر این پرواز باشد اما در لحظات آخر برنامه سفرش را تغییر داد.

دولت چین پس از انجام تحقیقات، سازمان سیا که در آن زمان ترور نخست وزیر این کشور را در دستور کار قرار داده بود را به انجام این عملیات تروریستی متهم کرد.

غیر از این موارد، دولت آمریکا یک بار دیگر هم در سال 2003 تلاش کرده بود با هم دستی انگلیس صدام حسین، دیکتاتور اسبق و معدوم عراق را به شلیک به سمت یک هواپیمای جاسوسی آمریکا که همانند هواپیماهای سازمان ملل رنگ آمیزی شده بود تحریک کند.

یادداشتی فاش شده از دیدار بین جورج دبلیو بوش، رئیس جمهور اسبق آمریکا با تونی بلر، نخست وزیر وقت انگلیس نشان می دهد که آنها برای فراهم کردن مقدمات جنگ از این طریق تلاش کرده اند. مطابق این یادداشت بوش در این دیدار گفته است: آمریکا در حال بررسی این است که یک هواپیمای شناسایی U2 که مانند هواپیماهای سازمان ملل رنگ آمیزی شده را با اسکورت یک جنگنده بر فراز عراق به پرواز درآورد. اگر صدام این هواپیما را بزند، قطعنامه سازمان ملل را نقض کرده است.

این یادداشت حاکی است که در این نشست که در تاریخ 31 ژانویه سال 2003 اجرا شده تصمیم حمله به عراق کاملاً گرفته شده بود و این در حالی بود که دولت انگلیس در تلاش بود تا با صدور یک قطعنامه دوم علیه عراق جنگ با این کشور را مشروع جلوه دهد.

علاوه بر این، برخی شواهد حاکی از آن هستند که یکی از هواپیماهای ساقط شده در روز 11 سپتامبر 2001 با شلیک موشک ارتش آمریکا ساقط شده است.

روز 11 سپتامبر سال 2001، چهار اتفاق به وقوع پیوست؛ ساعت 08:46 صبح به وقت نیویورک ابتدا پرواز شماره 11 امریکن ایرلاینز به برج شمالی ساختمان تجارت جهانی در منطقه منهتن برخورد کرد. ساعت 09:03 دقیقه، پرواز شماره 175 شرکت یونایتد به ضلع جنوبی ساختمان تجارت جهانی برخورد کرد. ساعت 09:37 گفته شد که پرواز شماره 77 امریکن ایرلاینز به ضلع غربی ساختمان پنتاگون برخورد کرده است و در نهایت، ادعا شد که ساعت 10:03 صبح، پرواز شماره 93 خطوط هوایی یونایتد در منطقه ای در استان پنسیلوانیا به زمین برخورد کرده و تمامی مسافران آن کشته شده اند.

در روایت های رسمی آمریکا ادعا می شود از میان این هواپیماها پرواز 93 یونایتدایرلاینز تنها هواپیمایی بوده که به هدف از قبل تعیین شده اش که ساختمان کنگره آمریکا بوده برخورد نکرده است. در گزارش های رسمی آمریکا درباره این پرواز این طور ادعا شده که مسافران هواپیما بعد از آنکه هواپیماربایان، کنترل هواپیما را در دست گرفتند با اعضای خانواده شان تماس گرفته و اخبار برخورد دو هواپیمای دیگر به برج های تجارت جهانی را شنیدند، در نتیجه، مسافران و کادر پرواز با هواپیمارباها درگیر و باعث شدند هواپیما در منطقه شانکسویل سقوط کند.

با این حال، همانند سایر حوادث بحث انگیز 11 سپتامبر، این روایت رسمی هم با آشکار شدن شواهدی در تضاد با آن با چالش هایی جدی روبرو شده مورد تردید قرار گرفت. نخستین فرضیه در این مورد این بود که هواپیما با شلیک موشک ساقط شده است.

ری گریفین و آلکس جونز دو نفر از محققان 11 سپتامبر نخستین کسانی بوده اند که این فرضیه را مطرح نمودند. طبق استدلال آنها، قطعات بزرگی از هواپیما، از جمله موتور آن به قدری دورتر از نقطه سقوط پرت شده بودند که فرضیه سقوط عادی را منتفی می کنند. ده ها محقق دیگر با نگاه از زوایای تخصصی مختلف، روایت این دو محقق را تأیید کرده اند.

الکس جونز می گوید در سقوط های معمولی لاشه هواپیما معمولاً در ناحیه ای کوچک پراکنده می شوند، این در حالی است که درباره پرواز شماره 93 این اتفاق رخ نداده و برخی از قطعات بسیار بزرگ هواپیما مثل موتور مایل ها آن طرف تر پیدا شده اند، علاوه بر این لاشه هواپیما به تکه های بسیار ریز متلاشی شده بود. طبق استدلال محققان 11 سپتامبر، این نشانه ها تنها با فرضیه ساقط شدن هواپیما بر اثر شلیک موشک جور در می آید.

پایگاه ایندیپندنت، سال 2012 در گزارشی با نام رازهای پرواز 93 نوشت: پراکنده شدن لاشه هواپیما در منطقه ای وسیع، یکی از دلایلی است که نشان می دهد قبل از سقوط، نوعی انفجار در هواپیما اجرا شده است. پرواز 93 در حال حمل نامه هایی به وزن 7500 پوند به کالیفرنیا بوده. نامه ها و سایر کاغذهای موجود در این هواپیما 8 مایل (13 کیلومتر) آن طرف تر از محل سقوط پیدا شده اند. بخشی از یکی از موتورهای هواپیما که 1 تُن وزن داشته 2000 یارد آن طرف تر پیدا شده است. این، تنها قطعه بزرگی بوده که از این هواپیما مانده و بقیه هواپیما به قطعاتی کوچکتر از 2 اینچ متلاشی شده است. بقیه قسمت های هواپیما 2 مایل آن طرف تر در نزدیکی شهرکی به نام ایندین لیک پیدا شده است.

فوریه 2004، یک سرهنگ بازنشسته ارتش آمریکا به نام دان گرندپری در یک مصاحبه رادیویی گفت نام فردی را هم که به این هواپیما شلیک کرده می شناسد. او گفت: پرواز 93 از طریق گارد هوایی داکوتای شمالی سرنگون شد. من خلبانی را که دو موشک برای سرنگون کردن هواپیما شلیک کرد می شننام. برخی رسانه های آمریکا بعداً به نقل از همین سرهنگ بازنشسته نوشتند سرگرد ریک گیبنی با شلیک موشک حرارت یاب سایدوایندر این هواپیمای مسافربری را ساقط کرده است.

رسانه های آمریکا و گزارش شاهدان عینی دیگر نشانه های مؤید فرضیه سرنگونی این بوئینگ 757 هستند. رسانه های آمریکا در آن زمان گزارش دادند شاهدان عینی گفته اند دو جنگنده اف 16 آمریکا را در حال تعقیب هواپیمایی که در شانکسویل سقوط کرده دیده اند. برخی از دیگر شاهدان عینی گفته اند به فاصله کوتاهی بعد از سقوط هواپیما یک جت سفید را در حال پرواز با ارتفاع کم بر فراز آن دیده اند، علاوه بر این، شاهدان عینی گفته اند قبل از سقوط هواپیما صدای انفجار شنیده اند. شبکه تلویزیونی سی بی اس اندکی قبل از سقوط پرواز 93 گفته بود که دو جنگنده اف 16 در تعقیب این هواپیما هستند.

دولت آمریکا اما بدون توضیح درباره این شواهد و نشانه های بسیار فراوان دیگر درباره احتمال سرنگونی این هواپیما تلاش کرد روی روایتی حماسی و میهن پرستانه برای تبیین سرنوشت این هواپیما متمرکز شود و تلاش کرد آن را به نام تنها حقیقت موجود در افکار عمومی مردم آمریکا بکارد. این روایت از این قرار بود که مسافران هواپیمای ربوده شده بعد از آنکه از طریق تلفن هایشان متوجه شدند که آمریکا تحت حمله قرار گرفته و هواپیمارباها دو پرواز دیگر را به برج های دوقلوی تجارت جهانی کوبیدند به این نتیجه رسیدند که اگر نمی توانند جان خودشان را نجات دهند دست کم می توانند به اقدامی قهرمانانه دست بزنند و تروریست ها را در رسیدن به هدفشان ناکام بگذارند، به همین دلیل، به سمت کابین خلبان هجوم بردند و بعد از کشتن یکی از تروریست ها، تروریست دیگری را که در حال کنترل هواپیما بود وادار کردند هواپیما را در همان جا سرنگون کند.